بازیافت پلاستیک و مواد پلیمری چگونه انجام می شود؟

بازیافت مواد پلیمری فرایندی است که طی آن ضایعات پلاستیکی جمع آوری و به محصولات جدید و مفید تبدیل می شوند. از آنجا که پلاستیک ها به دلیل دوام بالا، سال ها در طبیعت باقی می مانند، بازیافت آن ها نقش حیاتی در حفظ محیط زیست و کاهش حجم زباله های غیرقابل تجزیه دارد.

روش های مختلفی برای بازیافت پلیمرها وجود دارد، از جمله بازیافت مکانیکی (خرد کردن و ذوب مجدد پلاستیک ها)، بازیافت شیمیایی (تجزیه پلیمرها به مواد اولیه شیمیایی) و بازیافت انرژی (استفاده از پلاستیک ها برای تولید انرژی).

بازیافت پلیمرها نه تنها به کاهش آلودگی محیط زیست کمک می کند، بلکه از مصرف منابع طبیعی نیز می کاهد و به اقتصاد چرخشی کمک می کند.

تاریخچه بازیافت پلیمرها

تاریخچه بازیافت پلیمرها به طور مستقیم با توسعه و گسترش استفاده از پلاستیک ها در قرن بیستم مرتبط است.

در ابتدا، به دلیل ارزان بودن و فراوانی مواد اولیه پتروشیمی، تمرکز چندانی بر بازیافت پلاستیک ها وجود نداشت. اما با افزایش حجم زباله های پلاستیکی و آگاهی از اثرات زیان بار آن بر محیط زیست، از دهه ۱۹۷۰ میلادی به تدریج توجه به بازیافت پلیمرها جلب شد.

در این دوره، روش های ابتدایی بازیافت مکانیکی مانند خرد کردن و ذوب مجدد پلاستیک ها توسعه یافت. با پیشرفت تکنولوژی، روش های پیشرفته تری مانند بازیافت شیمیایی نیز ابداع شدند که امکان بازگرداندن پلیمرها به مواد اولیه شیمیایی را فراهم می کرد.

امروزه، بازیافت پلیمرها به یک صنعت مهم تبدیل شده و تلاش های زیادی برای بهبود روش ها، افزایش نرخ بازیافت و توسعه فناوری های نوین در این زمینه در حال انجام است.

کدام پلاستیک ها و مواد پلیمری قابل بازیافت هستند؟

به طور کلی همه انواع پلاستیک ها از نظر تئوری قابل بازیافت هستند، اما از نظر اقتصادی و فنی، بازیافت برخی از آن ها رایج تر و آسان تر است.

پلاستیک هایی که معمولا بازیافت می شوند عبارتند از:

پلی اتیلن ترفتالات که در بطری های نوشیدنی و ظروف غذا استفاده می شود.

پلی اتیلن با چگالی بالا که در بطری های شیر، شوینده ها و لوله ها کاربرد دارد.

پلی وینیل کلراید (PVC) که در لوله های آب و برخی بسته بندی ها استفاده می شود.

همچنین پلی اتیلن با چگالی کم و پلی پروپیلن نیز تا حدی بازیافت می شوند، اما میزان بازیافت آن ها کمتر از موارد قبلی است.

پلی استال و پلی کربنات و اتیلن وینیل استات همگی قابل بازیافت هستند. پلی کربنات با کد بازیافت ۷ شناسایی می شود و می توان آن را به روش شیمیایی نیز بازیافت کرد.

اتیلن وینیل استات نیز به دلیل ویژگی هایی مانند انعطاف پذیری و مقاومت در برابر مواد شیمیایی، قابلیت بازیافت دارد.

لازم به ذکر است که وجود آلودگی ها، ترکیب چند نوع پلاستیک در یک محصول و افزودنی های شیمیایی می تواند فرایند بازیافت را دشوار کند. به همین دلیل، تفکیک صحیح زباله های پلاستیکی و تمیز بودن آن ها از اهمیت بالایی برخوردار است.

نحوه بازیافت پلیمر و پلاستیک

بازیافت پلیمرها به طور کلی به سه روش اصلی انجام می شود:

بازیافت مکانیکی

در بازیافت مکانیکی، پلاستیک های جمع آوری شده ابتدا تمیز و دسته بندی می شوند، سپس خرد و ذوب شده و به شکل گرانول یا پرک درمی آیند که می توان از آن ها برای تولید محصولات جدید پلاستیکی استفاده کرد.

بازیافت شیمیایی

در بازیافت شیمیایی، پلیمرها به مونومرهای سازنده خود یا مواد شیمیایی دیگر تجزیه می شوند که می توانند دوباره در تولید پلاستیک های جدید یا مواد دیگر مورد استفاده قرار گیرند. این روش برای پلاستیک هایی که بازیافت مکانیکی آن ها دشوار است، مانند پلاستیک های مخلوط یا آلوده، مناسب است.

بازیافت انرژی

در بازیافت انرژی، پلاستیک ها سوزانده می شوند تا گرما تولید شود که از این گرما برای تولید برق یا گرمایش استفاده می شود. اگرچه این روش حجم زباله ها را کاهش می دهد، اما نگرانی هایی در مورد آلودگی هوا ناشی از احتراق پلاستیک ها وجود دارد.